Erbo-dis-esternut
Achillea ptarmica
Asteraceae Compositae
Autre noum : Boutoun-d'argènt.
Noms en français : Achillée ptarmique, Herbe à éternuer.
Descripcioun :L'erbo-dis-esternut èi devengudo raro au nostre, malodi l'avalimen di relarg umide. Es uno grando planto que trachis en coulounìo e qu'a gaire d'óudour. Li fueio soun estrecho, en lanço e dentado dous cop.
Usanço :Sèmblo pas nous faire esternuda tóuti ! Èi couneigudo pèr mens faire peta (carminativo) e coume remaisso doulour, majamen pèr li dènt. A passa tèms, li fueio èron mastegado. En Asìo e en Acadìo soun manjado en soupo, pamens la planto sèmblo empouisounanto pèr li bèsti (chivau, fedo, vaco).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Achillea
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Anthemideae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 1,2 à 1,7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Achillea ptarmica L., 1753
Caulet-rabo
Brassica napus
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Rabo-cau, Caulet-navèu, Colza.
Nom en français : Colza.
Descripcioun :Lou caulet-rabo es uno planto cultivado pèr l'alimentacioun. Pamens se pòu, raramen, trouba en deforo di champ, pèr eisèmple en ribo de routo e aqui, soulet, èi mai tihous pèr lou recounèisse pèr qu n'en a pas l'usanço. Se destrìo dis àutri Brassica qu'a si boudousco escartado de la cambo, si fueio que l'embrasson e encaro que si sepalo parton un pau sus lou coustat.
Usanço :I'a dos meno de caulet-rabo : siegue aquéu cultiva pèr li grano, pèr n'en faire d'òli, la subsp. napus (caulet-rabo o colza), siegue aquéu cultiva pèr li racino e que douno de caulet-navèu ("Rutabaga" en francés) de la subsp. napobrassica o rapifera.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Brassica
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino mediterranenco
Ref. sc. : Brassica napus L., 1753